Verbeter het welzijn van je huisdier met verrijking
Verrijking maakt het leven van je huisdier een stuk leuker. Maar wat is verrijking nu
precies? En waarom is het zo belangrijk? Welke
soorten verrijking bestaan er en hoe profiteert je huisdier ervan?
Verrijking is alles wat je jouw dier geeft om zijn welzijn te verbeteren dat niet per se nodig is om te overleven. Natuurlijk kun je daarover discussiëren. Bijvoorbeeld, is een schuilhokje voor jonge konijnen verrijking? In dit artikel gaan we daar wel van uit. Zonder schuilhokje hebben ze weliswaar een minder prettig leven, maar ze gaan er – zeker op korte termijn – niet dood aan.
Waarom verrijking?
In de natuur is een dier de hele dag bezig met overleven: zoeken naar eten, ontwijken van dieren die hem willen eten en natuurlijk de nodige sociale contacten. Anders komen er immers geen jonge diertjes. Om dit met succes te kunnen doen, hebben dieren een flink stuk intelligentie en energie meegekregen (de domme dieren zijn inmiddels opgegeten).
Dieren worden er niet gelukkig van als ze die intelligentie niet meer kunnen gebruiken. Ook dieren zitten liever niet de hele dag achter de geraniums. Als je ze daartoe dwingt, gaan ze zich vervelen en dan, net als zich vervelende pubers, rottigheid uithalen. Bij vogels kan dat uitlopen op bijvoorbeeld veren plukken en als ze dat eenmaal doen, is het heel moeilijk om dat gedrag nog bij te sturen.
Waar moet je aan denken bij verrijking?
Kooi-inrichting
Dit zijn zaken waar jouw huisdier mee bezig kan zijn, maar die normaal gesproken niet veranderen (of maar heel zelden). Denk bijvoorbeeld aan klimtakken, schuilhokjes en dergelijke, maar ook aan hangmatjes voor fretjes. Alles waar dieren mee bezig kunnen zijn, valt onder verrijking.
Voedselverrijking
Voerpuzzels voor kromsnavels, trosgierst (eigenlijk een heel gemakkelijke en natuurlijke vorm van verrijking) voor veel andere vogelsoorten en voerballen voor konijnen en cavia’s. Verse takken en knaagmateriaal zijn prima voerverrijking voor zowel knaagdieren als kromsnavels.
Ook voor grotere dieren zoals paarden, kan het heel goed zijn om het voer aan te bieden in een ton met wat gaten zodat het hooi door de gaten eruit getrokken moet worden.
Sociale verrijking
Voor sociale soorten staan de sociale behoeften onbetwist op nummer één. Het is zelfs zo sterk dat dieren zonder invulling hiervan soms zelfs niet meer eten en doodgaan. De gemakkelijkste manier om aan de sociale behoefte te voldoen, is de dieren houden in een sociale structuur die overeenkomt met de situatie van de wilde voorouders.
Voor sommige soorten kan de sociale behoefte ook worden ingevuld door andere soorten, bijvoorbeeld door mensen. Dit geldt in ieder geval voor honden en voor veel soorten papegaaiachtigen.
Wie echter weleens papegaaien in het wild of in een volière bestudeerd heeft, weet dat deze dieren bijna de hele dag met elkaar bezig zijn. De behoefte aan sociaal contact is voor deze vogels heel groot en dat betekent dat als jij die behoefte gaat invullen dat dat ook heel veel van je vraagt. Je zal er bijna de hele dag moeten zijn en je ook actief met de vogel bezig moeten houden.
Bezigheidstherapie
Vooral kromsnavels zijn enorme slopers en beleven daar ook duidelijk plezier aan. Je staat versteld van de hoeveelheid zooi en papiersnippers die een papegaai maakt als je hem een telefoonboek geeft. Ook veel knaagdieren worden erg blij van papier dat versnipperd kan worden.
Ik zorg al voor verrijking voor mijn huisdier Ben ik nu klaar?
Nee, juist afwisseling is het kernwoord bij veel typen van verrijking. Verrijking is dus iets waar je als huisdiereigenaar continu mee bezig moet blijven. Alleen kooi-inrichting is meer eenmalig.
Hoe belangrijk is het nu eigenlijk?
Heel belangrijk! Hoe intelligenter het dier, hoe groter zijn behoefte is aan afleiding door kooi-inrichting en verrijking. Vooral voerverrijking is heel belangrijk, omdat die zorgt voor nieuwe uitdagingen waar je huisdier zich mee bezig kan houden.
Over de auteur
Gerrit Hofstra is adjunct-secretaris wet- en regelgeving levende dieren en planten bij Dibevo en is lid van de commissie van deskundigen van het Dierbaar-keurmerk. Gerrit heeft zich door de jaren heen ontwikkeld tot een expert op het gebied van reptielen, amfibieën, (exotische) zoogdieren, vissen en vogels. Met al zijn parate kennis over dieren is hij wat je noemt een ‘lopende encyclopedie’ en vaak een betere en snellere antwoordmachine dan Google!
