Wat betekent onze dierenliefde nou eigenlijk voor onze dieren?
Lassie is 's werelds meest beroemde hond. Haar talloze avonturen begonnen met het boek Joe en Lassie, een hondenodyssee uit de jaren 1940. Vanaf het begin had het verhaal een duidelijke boodschap: de band tussen mens en hond (of dier) is een bijzondere. Maar als je de passage hieronder leest, valt er nog iets op: de manier waarop mensen met dieren omgaan, is in een rap tempo veranderd.
Een hond aan een ketting leggen? Niet meer van deze tijd! Een hond niet uitlaten omdat zij mooi moet blijven voor een tentoonstelling? Onvoorstelbaar! Of niet soms?! Maar hoe zit het dan met het hondje dat in een peperdure handtas overal mee naartoe wordt gesleept? Of met het konijn dat de hele dag alleen in zijn – weliswaar luxe – hok moet zitten? Of met de kat die vegetarisch eten krijgt voorgeschoteld, omdat haar baasje nou eenmaal van dieren houdt?
Het staat vast dat we in Nederland van dieren houden. Immers: in ons land leven meer katten, honden, vissen, konijnen en knaagdieren, dan dat er fietsen rondrijden. Maar wat betekent onze dierenliefde nou eigenlijk voor onze dieren?
Een dier is geen mens
We leggen deze vraag voor aan dr. Franck Meijboom, universitair hoofddocent ethiek aan de faculteit Diergeneeskunde, en verantwoordelijk voor CenSAS, het Centre voor Sustainable Animal Stewardship. Ook is hij lid van de wetenschappelijke adviescommissie Vrienden Diergeneeskunde. “Het houden van een huisdier is voor de meeste mensen – letterlijk – beladen met emoties”, vertelt Meijboom. “Het dier is onderdeel van het gezin, heeft een eigen persoonlijkheid, zorgt voor ontspanning en plezier. Als baasje wil je er dan ook goed voor zorgen. Want dat is wat je voor elkaar doet als je van elkaar houdt, toch?” Terwijl hij dat zegt, haalt Meijboom zijn schouders op en spreidt zijn armen. “Het klinkt als een open deur intrappen, maar een dier is gewoon geen mens. Op het moment dat je een dier als mens gaat behandelen, creëer je net zoveel problemen als wanneer je een dier als object behandelt.”
Wat is dierenwelzijn?
Dus hoe dan wel? Meijboom: “Iedereen die (van) dieren houdt, zou moeten leren kijken vanuit het perspectief van het dier. Wat heeft het dier nodig om zich op een positieve manier aan te kunnen passen aan zijn omgeving? En hoe kan ik als mens hiervoor zorgen of hieraan bijdragen?”
Dus alles moet wijken voor het welzijn van het dier? Meijboom schudt kort zijn hoofd. “Zo makkelijk is dat niet. We praten tegenwoordig met z’n allen veel over ‘dierenwelzijn’. Dat is maar goed ook, want op deze manier komen we steeds dichter bij hoe wij, als maatschappij, met dieren om willen gaan. Maar dat vraagt om een zorgvuldige discussie. Het is vaak nog niet helder wat we bedoelen met dierenwelzijn. Daar is goed onderzoek voor nodig. Bovendien gaat het lang niet altijd alleen over dierenwelzijn, maar ook over andere concepten, zoals de intrinsieke waarde van een dier.
Hoeveel is mijn huisdier waard, als levend wezen? Is hij echt volwaardig onderdeel van het gezin of misschien toch net niet? En wat betekent dat dan? Deze laatste vraag gaat heel concreet over onze verantwoordelijkheid als diereigenaar. Een vraag die nog net zo actueel is als in de tijd van Lassie. Een vraag die iedere diereigenaar zich elke dag opnieuw zou moeten stellen: Wat kan ik vandaag doen om ervoor te zorgen dat het goed gaat met mijn dier? Want daar draait het om. Toch?”
Ook Vrienden Diergeneeskunde, het goede doel van de faculteit Diergeneeskunde, zet zich elke dag in voor dierenwelzijn in Nederland. Daarom steunen wij wetenschappelijk onderzoek, veelbelovende behandelingen en innovatieve projecten die het welzijn en de gezondheid van dieren duurzaam verbeteren. Vandaag én in de toekomst! Wil je ook een bijdrage leveren? Dat kan via de website.
Over de auteur
Dr. Inga Wolframm is Hoofd Partnerschappen en Fondsenwerving van de faculteit Diergeneeskunde en verantwoordelijk voor het goededoelenfonds Vrienden Diergeneeskunde. Vrienden Diergeneeskunde zet zich in voor wetenschappelijk onderzoek dat het welzijn en de gezondheid van dieren langdurig verbetert. De projecten die zij steunen komen niet in aanmerking voor gelden vanuit de overheid of nationale wetenschappelijke organisaties. Samen met dierenliefhebbers, dierenartsen, organisaties, bedrijven of vermogensfondsen zet Vrienden Diergeneeskunde zich in voor een betere toekomst voor en met dieren.