Tips voor de verzorging van oudere katten

Maar wat is nu eigenlijk ‘oud’? Seniorkatten zijn tussen de 11 en 14 jaar oud. Bejaarde katten zijn 15+.

Om een goed inzicht te krijgen in behoeftes van de kat, kun je zijn leeftijd het beste vergelijken met mensenjaren. Zodra je je 14 jaar oude kat gaat vergelijken met jouw oma van 70 jaar, begrijp je misschien beter waarom ze minder goed op de bank kan springen. Of zichzelf niet zo netjes verzorgt als voorheen.

Er bestaat een formule om de leeftijd te ‘vertalen’. De eerste 2 jaar van een kat worden gezien als de tijd van kitten tot volwassen kat. Daarom wordt dit vergeleken met 24 mensenjaren. Elk jaar daarna mag je meetellen als 4 mensenjaren.

Vachtverzorging en controle op schone ‘broek’

Katten op leeftijd hebben steeds meer moeite om zichzelf te verzorgen. Het wassen kost op zichzelf veel energie en kracht, maar ze zijn ook minder flexibel of lenig om overal goed bij te kunnen. Daarom moet je hier als eigenaar extra aandacht aan besteden. Check wekelijks de vacht op klitten of andere aandoeningen die er niet horen. Bultjes, zweren of knobbels horen niet thuis in een gezonde vacht of lijf. Dus als je iets voelt: meld dat dan direct bij de dierenarts.

Ook hebben veel oudere katten moeite om de anusstreek zuiver te maken na een toiletbezoek. Het kan zijn dat er restjes in de zogenaamde ‘broek’ blijven hangen. Maak dit daarom altijd even schoon met keukenrol en warm water. Let ook op vuiligheid rondom de neus en ogen. Maak dit ook schoon met warm water en keukenrol.

Nagels knippen en bijhouden

Oudere katten krabben minder en kunnen zelf de nagels niet meer zo goed bijhouden. Soms hoor je oudere katten zelfs lopen op de vloer. Dat zijn dan de nagels die je hoort. Daarbij blijven ze vaker hangen in kleding en meubels. Laat de nagels knippen bij een dierenarts of doe het zelf met enige regelmaat.

Gebitscontrole

Dit geldt zeker niet alleen voor oudere katten, maar is belangrijk voor alle leeftijden. Voorbeelden van signalen dat er iets mis is, zijn onder andere rood tandvlees, verminderde eetlust, kwijlen en slechte adem. Veelvuldig met de poot langs de bek wrijven is een herkenning van pijn. Merk je iets op? Meld dat bij je dierenarts.

Vaker (senior)controles dierenarts

Hoe ouder je wordt, hoe groter de kansen worden op aandoeningen van de nieren, lever, diabetes, hartproblemen en andere ‘ouderdoms-kwaaltjes’. Dat de kans groter wordt, wil niet automatisch zeggen dat het normaal is als een kat hier last van heeft. Het hoort er dan misschien wel bij, maar we kunnen tegenwoordig steeds meer kwaaltjes aangenamer maken door middel van operatie, medicatie of andere ingrepen.

Veel dierenklinieken bieden een ‘senioren-check’ aan. Dit bestaat uit een bloeddrukmeting en bloedonderzoek om de waardes van organen te checken. Urinecontrole kan ook worden gedaan. De dierenarts neemt de tijd om de kat goed te onderzoeken en besteedt aandacht aan cruciale punten van het ouder worden. Soms moeten eigenaren vooraf een vragenlijst invullen om het beeld nog volledig te maken. Het wordt aangeraden om katten boven de 8 jaar jaarlijks te controleren met de seniorencheck.

Eten & drinken stimuleren

Ongetwijfeld weet je al dat alle katten (ongeacht hun leeftijd) gestimuleerd moeten worden om voldoende te drinken. Bij de oudere kat is het echter ook nodig om de eetlust te bevorderen en te stimuleren. Dit komt doordat reuk en smaak mogelijk minder wordt met de leeftijd. Katten die geen voedsel ruiken, zullen ook niet zo snel eten. Maar wij kunnen ze een handje helpen!

Eten bevorderen

• Warme maaltijden geven meer geur af dan koude. Zorg er daarom voer dat de voeding minimaal op kamertemperatuur is. Bij het aanbieden van blikvoer of mousse kun je ervoor kiezen deze zelfs eventjes in de magnetron te verwarmen. Niet te heet uiteraard, maar meer om geur te verspreiden.
   
• Kies ook voor meerdere voermomenten per dag. Soms kunnen katten blikvoer beter verdragen dan brokjes, omdat ze bijvoorbeeld weinig (goede) snijtanden of kiezen hebben. Overweeg en bespreek met de dierenarts of het dan beter is om volledig over te gaan op blikvoer, zodat de kat toch de essentiële stoffen binnenkrijgt. Of voeg een beetje warm water toe aan brokjes om ze zacht te krijgen.
   
• Zet voer op een verhoging. Bukken kan pijnlijk zijn en dan kan een kat kiezen om liever niet te eten dan moeite te doen en pijn te ervaren. Maak daarnaast gebruik van grote kommen voor water en plattere borden voor het voer. Dan komen de snorharen niet dubbel of knel te zitten.
   
• Zorg voor rustige plaatsen, zodat de kat niet gestoord wordt. Katten willen privacy en zeker oudere katten kunnen eerder schrikken van personen of andere huisdieren. Dit komt doordat het gehoor minder wordt, waardoor ze anderen simpelweg niet aan horen komen.

Drinken bevorderen

Uitdroging komt helaas veel voor bij katten en nierfalen ook. Geef jouw kat niet één schaaltje water, maar zorg dat er in elke ruimte water beschikbaar is. Jazeker, in ELKE ruimte. Overal een kommetje neerzetten en het liefst naast het looppad, zodat de kat er constant langs loopt. Hierdoor stimuleer je het drinken nóg meer.

Naast het aanbod vergroten, is het belangrijk om te variëren in materiaal waarin je het geeft. Heeft jouw kat behoefte aan een plastic schaal, glazen kom, drinkfontein of keramische schaal? Maar ook het soort water kan groot verschil maken. Gewoon kraanwater, gekookt-, gefilterd- of regenwater. Test alles uit en kijk wat werkt in jouw situatie.

(Lauw)warm water toevoegen aan de dagelijkse brokjes of toch extra blikvoer is daarom alleen maar goed voor de vochtopname!

Kleine aanpassing; groot gemak

Oudere katten kunnen niet meer zo goed en hoog springen. Ze hebben meer moeite met bukken of juist overeind komen. Als we dit weten, kunnen we ze met kleine aanpassingen tegemoet komen.

Spelen. Ja, ook oudere gezonde katten houden van spel! Elke kat die gezond is, heeft de behoefte om te spelen. Wij hebben een verkeerd beeld van oudere katten, want we denken dat ze juist meer slapen. Maar dat is te verklaren door gewrichtsproblemen zoals artrose of artritis. Dat doet pijn en daarom blijft een kat meer liggen. Maar het vroegere jachtinstinct blijft aanwezig. Houd de kat actief door een aantal keer per week samen te spelen.

Krabben

Uitrekken aan de krabpaal is minder interessant en kan ook pijn veroorzaken. Soms gaat de voorkeur dan uit naar een horizontale krabmogelijkheid. Dus een krabmat of kartonnen krabplank die je op de grond legt. Als je dit stimuleert, worden ook meteen de nagels bijgehouden.

Kattenbakken

Bakken met een lage instap zijn aantrekkelijk. Liefst zonder deksel. Of maak gebruik van een klein opstapje, zodat de kat zonder moeite in de kattenbak kan komen. Gebruik meer kattenbakken, al is het alleen maar om ongelukjes te voorkomen. Ook oudere katten kunnen meer moeite hebben met het ophouden van urine, dus een kattenbak moet dichtbij zijn én goed bereikbaar.

Uitkijkplaatsen en heerlijke slaapplekjes bereikbaar maken

Oudere katten kunnen mogelijk minder goed op die bank of die vensterbank springen. Dat wil niet automatisch zeggen dat ze er niet meer willen liggen. De inspanning kan veel energie vergen, waardoor de keuze voor het mandje op de (koude) vloer toch voorkeur krijgt. Als je nu een opstapje regelt of een klein (huishoud)trapje erbij plaatst, zul je zien dat zelfs het ‘oudje’ geniet van de zon op de vensterbank. Zeker katten op leeftijd houden enorm van warme plekjes, maar dan moeten ze wel aanwezig en bereikbaar zijn…

Foto: Bureau Lach - Linda Jansen

Ook mijn eigen kat is inmiddels 15 jaar oud en ik heb haar overal zo goed mogelijk in voorzien. Zelfs speciale huisdiertrapjes aangeschaft, zodat ze toch bij ons op bed kan liggen en beneden op de bank kan kruipen en knuffelen met ons. Ze geniet er zienderogen van en daar genieten wij op onze beurt met volle teugen van! Extra aandacht is noodzakelijk op deze leeftijd en gewenst. Je krijgt er zoveel voor terug!
 

Over de auteur

Anneke Houbraken is gediplomeerd gedragstherapeut voor katten én geaccrediteerd door de SPPD. Sinds 2014 heeft ze een eigen praktijk, Miauw-Kattentherapie. Ze is geboren op een boerderij en altijd omringd geweest door verschillende dieren. Toch trokken katten haar aandacht. Naast eigenaren en hun kat(ten) helpen met het oplossen en voorkomen van probleemgedrag, verzorgt Anneke ook op regelmatige basis lezingen en workshops over kattengedrag. Daarnaast is ze stagebegeleider en gastdocent. En natuurlijk heeft ze zelf ook katten. Drie stuks om precies te zijn: een kruising Europees korthaar en twee Ragdolls.

Miauw Kattentherapie: www.miauw-kattentherapie.nl