Jouw hond kan prima zwemmen... toch?
Het is een mooie, warme zomerdag. Je wordt wakker door fluitende vogels, springt je bed uit en hebt goede zin. Vandaag is de dag: je gaat zwemmen met je hond. Je ziet de geweldige avonturen en nog geweldigere foto’s ervan al voor je. Op naar het water!
Vol goede moed komen jullie aan bij het water. Je stapt resoluut op het water af, camera in de hand. Maar wanneer je naar je hond kijkt, zakt de moed je in de schoenen. Gedrukte houding, schichtig om zich heen kijkend: hij wil weg! Een handvol koekjes, zijn favoriete speeltje, niets helpt. Uitbundig zwaaiend met het lokmateriaal, vraag je je af wat er mis is met je hond. Zwemmen is toch leuk? Denk aan Lassie, reclames voor vakanties, social media… honden houden van zwemmen, toch?
Je doet nog één laatste poging. Aan de riem sleur je je hond richting het water. Zelf sta je er al tot aan je knieën in, maar je hond moet er niets van weten. Volledig in paniek probeert hij met wijde ogen weg te komen. Arme schat, dit wordt niets! Uiteindelijk geef je op, en teleurgesteld keren jullie huiswaarts.
Geen geboren zwemmers
Mensen gaan er meestal vanuit dat een hond van nature kan zwemmen. Bovenstaande situatie, en vele varianten hierop, zien wij dan ook met grote regelmaat wanneer we honden zwemles geven op een openbare locatie. Of de hond nu het water echt niet ingaat, of dat hij wel 'zwemt', maar erg onbeholpen, en het hem duidelijk veel kracht kost.
Veel honden kunnen helemaal niet vanzelf op de juiste manier zwemmen. Zo lang wij het ze niet leren, kunnen ze het niet, durven ze het niet, of overcompenseren ze waarbij ze wel het water in gaan, maar ongecontroleerd zwemmen. Vaak vinden ze houvast bij een stok, bal of ander voorwerp dat ze in hun bek kunnen pakken.
Sommige hondenrassen zijn er niet voor gebouwd
Sommige hondenrassen hebben sowieso grote moeite met zwemmen vanwege de manier waarop ze gefokt zijn. Veel kortsnuitige honden hebben een erg groot, zwaar hoofd in vergelijking met hun lijf. Het kost ze dus meer moeite om zo’n hoofd boven water te houden. Daar komt nog bovenop dat ademhalen voor deze honden vaak ook al lastiger is. Zo wordt het zwemmen een hele beproeving.
Andere rassen hebben zulke korte pootjes, dat ze zichzelf moeilijk boven water kunnen houden. En weer andere rassen hebben een vacht die zich volzuigt met water, waardoor de hond zo zwaar wordt dat hij niet de kracht heeft om zichzelf drijvende te houden.
Maar ook al heeft jouw hond de perfecte bouw en vacht om te zwemmen, toch zal hij het eerst moeten leren. En gelukkig kun jij hem dat leren!
Vertrouwen is de basis
Net als mensen leren honden het makkelijkst en snelst van iemand die ze vertrouwen en met wie ze een goede band hebben. Voordat je je hond gaat leren zwemmen, is het dus belangrijk dat er wederzijds vertrouwen is, dat je hond ontspannen is in jouw buurt (dus niet onzeker of hyperactief), en dat jullie elkaar goed aanvoelen. Zo weet je precies waar de grenzen van je hond liggen.
Iets aanleren onder dwang heeft zelden positief resultaat. Je hond het water in gooien, trekken of duwen, is dus nooit een handige aanpak. Evenmin is het een goed idee om je hond zo gek van een bal of voorwerp maken dat hij klakkeloos achter dat ding aanspringt het water in. De schrik die je hond kan ervaren als hij plotseling onder water raakt kan zo heftig zijn dat hij daarna niet meer in de buurt van water durft te komen.
Daarnaast moet een hond altijd bewust met iets oefenen, wil hij er van kunnen leren. Als hij enkel met zijn bal bezig is, is er geen tijd en rust om bij het water, laat staan zwemmen, stil te staan. Hij gaat dan op een overlevingsinstinct zwemmen. Je ziet dat deze honden vaak veel spetteren met de voorpoten en/of frequent in het water happen wanneer ze de bal (nog) niet hebben.
Wanneer we een hond goed willen leren zwemmen is het dus heel belangrijk om samen te gaan zwemmen. Ga zelf het water in en vraag je hond mee te komen. Durft hij dit niet, wacht dan gewoon rustig totdat hij wel weer een stap durft te zetten en beloon hem daarvoor (een trotse “goed zo”, helpt in zulke situaties vaak veel beter dan voer of hyperactiviteit). Zo bouw je dit stap voor stap op, totdat je hond samen met jou door het water durft te lopen.
Waterpret
De meeste honden vinden het pas echt spannend worden als ze geen bodem meer onder hun poten voelen. Oefen daarom altijd in water dat geleidelijk dieper wordt, zodat je hond rustig kan wennen en niet meteen in paniek raakt.
Veel honden beginnen hard te spartelen met hun voorpoten wanneer ze het zwemmen spannend vinden. Hierbij verstijft de achterhand waardoor ze hun achterpoten opgetrokken en stil houden. Zolang ze hun achterpoten niet gebruiken leren ze nooit evenwichtig zwemmen en is zwemmen ook nog eens heel belastend (en alles behalve verkoelend).
Hou daarom in het begin een hand onder de buik van je hond, zodat je hem kunt helpen zijn rug parallel aan het water te houden. Zodra hij hier eenmaal aan gewend is, zal hij zijn achterpoten steeds meer gaan gebruiken en uiteindelijk zelfstandig kunnen zwemmen. En dan kan de waterpret voor jullie beide beginnen!
Tip! Voor honden met een zware voorhand (bijvoorbeeld Duitse Doggen), kan een zwemvest een uitkomst bieden. Dit helpt de hond meer in balans te blijven, waardoor ze zelf niet zo gigantisch hard hoeven te werken. Zwemvesten zijn bij veel honden met een zware voorhand, diepe borstkas en/of platte neus aan te raden. En wanneer je je hond meeneemt op een boottocht, is een zwemvest sowieso raadzaam. Verdrinking is doodsoorzaak nummer 1 bij vermiste honden in Nederland. Neem het leren zwemmen van je hond dus serieus!
Over de auteur
Liz Wolting is oprichter van Animal’s Faith, hét trainingscentrum voor honden met zware gedragsproblemen, en het asiel Stichting Animal’s Faith. Het is haar missie om alle honden die verkeerd begrepen worden te helpen. Animal’s Faith maakt een enorme groei door en momenteel worden er internationaal meerdere gedragsdeskundigen opgeleid door Liz. In 2021 is Liz samen met haar honden een tour door Europa gestart. In de camper rijdt zij rond om baasjes en organisaties te helpen en (online) consulten te geven.
Animal’s Faith geeft ook regelmatig webinars over hondengedrag. Meer info daarover vind je op animalsfaith.nl