Bescherm je dier milieubewust: lees de bijsluiter!

4 april 2024

Afwerende en dodende middelen zijn veelal verwerkt in een spot-on, band, tablet of zelfs als injectie. Gebruik je een geregistreerd diergeneesmiddel, dan heeft de fabrikant met onderzoek aangetoond dat zijn middel effectief is tegen teken en vlooien en veilig is voor zowel je hond, je kat als jezelf. Ook is meestal wel bekend wat voor effecten de werkzame stof heeft op het milieu. Dit alles vind je in de bijsluiter.

Zwemmen 

Bij het gebruik van een middel om teken en/ of vlooien te voorkomen is het van belang dat je de bijsluiter zorgvuldig leest voordat je deze gebruikt. In de bijsluiter staat informatie over de werkingsduur, de manier van gebruik en hoe het zit met zwemmen en wassen. 

In de bijsluiter gaat het vooral over de werkzaamheid. De fabrikant wil natuurlijk dat, als je hun middel gebruikt, overdracht van ziekte door teken of vlooien ook daadwerkelijk worden voorkomen. Wanneer een hond heel kort na het aanbrengen van een spot-on, of spray, of vlooienband gaat zwemmen kan een groot deel van de werkzame stof in het water terechtkomen. Dit betekent niet alleen dat het middel minder effectief is voor je huisdier, maar het kan ook een probleem vormen voor het milieu. In de bijsluiter van de meeste producten vind je dan ook dat je een aantal dagen moet wachten met zwemmen na het aanbrengen voordat je hond nat mag worden. 

Van sommige middelen vind je in de bijsluiter ook of het erg is dat je hond daarna nog nat wordt. Er zijn middelen die minder werkzaam worden door het regelmatig nat worden. Om dan voldoende beschermd te zijn tegen teken en vlooien zou je vaker een product moeten toedienen of kun je beter een ander middel kiezen.

Voor natuurlijke middelen gelden dezelfde voorzorgsmaatregelen

Er zijn ook natuurlijke middelen te koop die aangeven teken en vlooien te voorkomen. De term 'natuurlijk' geeft aan dat het middel is gewonnen uit een natuurlijke bron, zoals plantenblaadjes, bloemen en vruchten. Door de werkzame stoffen uit deze natuurlijke bron te extraheren ontstaat een concentraat. Deze concentraten, ook wel etherische oliën genoemd, worden gebruikt in druppels en banden. 

Helaas is het bij deze producten niet verplicht om onderzoek te doen naar de werkzaamheid, maar ook zijn de effecten op het milieu veelal niet onderzocht. De term 'natuurlijk' betekent dus niet per sé veilig voor de natuur. Heb je dus een hond die heel graag zwemt, dan moet je bij de natuurlijke bestrijdingsmiddelen dezelfde voorzorgsmaatregelen in acht nemen als bij reguliere producten.

Advies voor de fanatieke zwemmers

Wat we niet weten is hoeveel van het middel in het water achterblijft als je hond na de wachttermijn gaat zwemmen. We weten ook nog niet hoe groot de gevolgen daarvan zijn en wat voor effecten dat heeft op het milieu. Heb je een hond die het liefst elk moment in het water ligt, dan moet je je afvragen of het verstandig
is om een uitwendig vlooien – of tekenproduct te gebruiken. Er is een risico dat een kleine hoeveelheid van de actieve ingrediënten in het water spoelt. 

Voor fanatieke zwemmers in natuurwater is het daarom misschien verstandiger om regelmatig te kammen en te controleren op teken, in plaats van prat te gaan op een behandeling met een spot-on of band. Er zijn ook middelen die niet op de huid van de hond terecht komen. Je dierenarts of dierenspeciaalzaak kan je hierover adviseren.

Wassen

Wat geldt voor zwemmen, geldt ook voor het wassen van je hond. Of dat nu in de douche gebeurt of bij de trimmer. Elke keer dat je hond of kat wordt gewassen kun je een deel van het vlooien- en tekenmiddel van je dier afwassen. In de meeste bijsluiters van spot-ons en halsbanden staat beschreven of wassen van invloed is op de werking. Wat er niet in staat is hoeveel van het middel in de afvoer belandt. 

Als je weet dat je hond of kat gewassen moet worden of naar de trimmer gaat, dan kun je het beste pas daarna de spot-on of band omdoen. Wil je de spot-on al eerder toedienen, houd dan in de gaten hoe lang de spot-on werkzaam is. Sommige middelen zijn zo’n 4 weken werkzaam, anderen ruim 12 weken. Het is het beste om diezelfde termijn aan te houden vóór het trimbezoek. Op die manier voorkom je dat de trimmer heel veel vlooien- en tekenmiddel wegspoelt richting het riool.

In het kort

• Wil je een middel gebruiken om deze parasieten te voorkomen, lees dan goed de bijsluiter. 
• Wacht voldoende lang na toediening voordat je je hond laat zwemmen. Of gebruik een product dat geen beperking heeft voor een hond die gaat zwemmen. 
• En gaat je hond of kat naar de trimmer of wordt hij gewassen, bedenk dan dat je de werkzaamheid van het middel kunt beïnvloeden doordat een deel ervan in het riool terecht komt.

Over de Maand van de Parasiet

De Maand van de Parasiet is een onderdeel van een bredere campagne “Medicijnen en Milieu”. Dit jaar worden de handen ineen geslagen en ondersteunen ESCCAP, Dibevo, KNMvD, Faculteit diergeneeskunde, De Groene Veterinair en Vedias de campagne om diereigenaren bewust te maken van verantwoord gebruik van antiparasitica. Hiermee bedoelen we antivlooien- en tekenmiddelen en ontwormingsproducten. Er worden diverse onderzoeken gedaan en er moet nog veel meer onderzocht worden, maar het is wel bekend dat er restproducten in het milieu terecht komen. Met elkaar, als voorschrijvers én gebruikers van deze middelen, kunnen we een aantal voorzorgsmaatregelen nemen voor een gezond(er) leefklimaat!